سفرای امام مهدی ع

توقیع مهدوی

توقیع مهدوی ۱۶

اين توقيع در بسياري از کتاب‌هاي حديثي با اختلاف اندکي آمده است، ولي ما اين توقيع شريف را از کتاب احتجاج مرحوم طبرسي که مشتمل بر مقدمه اي هم هست، نقل مي کنيم و موارد اختلاف را متذکر خواهيم شد.

مرحوم طبرسي مي نويسد: «دربانان و سفرايي (يعني: نواب) که در غيبت صغري مدح بسياري از آن شده و مورد رضايت امام زمان (عليه‌السلام) بودند، نخستين آنها شيخ موثق ابوعمرو عثمان بن سعيد عمري است که ابتداء امام هادي او را به اين سمت منصوب و سپس فرزندش امام حسن عسکري (عليه‌السلام) او را ابقاء نمود، و آن مرد بزرگ هم، کارهاي آن دو امام را در زمان حيات آنها به عهده گرفت و بعد از آن دو بزرگوار، قيام به انجام کارهاي امام زمان (عليه‌السلام) نمود؛ توقيعات و جواب مسائل شيعيان هم، به دست او صادر مي گشت.

زماني که عثمان بن سعيد به جوار حق پيوست، فرزندش محمد بن عثمان به جاي وي نشست، و رسيدگي به همه‌ي کارهاي او را به عهده گرفت. وقتي او هم وفات يافت،

ابوالقاسم حسين بن روح نوبختي جانشين وي گرديد، و بعد از درگذشت وي، ابوالحسن علي بن محمد سمري به جاي او نشست. هيچ يک از اينان، بدين منصب بزرگ نرسيدند؛ مگر اين که قبلاً از طرف صاحب الامر (عليه‌السلام) فرمان انتصاب آنها صادر مي گشت و شخص قبل از او، جانشين خود را تعيين مي نمود؛ شيعيان هم تا معجزه‌ي حضرت صاحب الامر (عليه‌السلام) را که دليل بر راستگويي و صحت نيابت آنها بود، از آنان آشکار نمي شد، گفتارشان را نمي پذيرفتند.

هنگامي که زمان رحلت ابوالحسن سمري فرا رسيد و مرگ وي نزديک گرديد، به وي گفتند: چه کسي را جانشين خودتان قرار مي دهيد؟ او در جواب، توقيعي درآورد و به مردم نشان داد، که متن آن بدين گونه است:

«بسم الله الرحمن الرحيم
اي علي بن محمد سمري خداوند پاداش برادران ديني تو را در مصيبت مرگ تو بزرگ دارد، تو از اکنون تا شش روز ديگر خواهي مُرد، پس امر (حساب و کتاب) خود را جمع و جور کن، و درباره‌ي نيابت و وکالت به هيچ کس وصيت مکن تا به جاي تو بنشيند؛ زيرا غيبت کامل فرا رسيده است، ديگر تا آن روزي که خداي تبارک و تعالي بخواهد، ظهوري نخواهد بود و آن پس از مدت درازي خواهد بود که دلها را سختي و قساوت فرا گيرد و زمين از ستم و بيداد پر گردد. به زودي از شيعيان من ادعاي مشاهده خواهند کرد، بدان هر کس که پيش از خروج سفياني و بر آمدن صيحه و بانگي از آسمان، ادعاي ديدن من را نمايد، دروغگو و تهمت زننده است. قدرت و توانايي از آن خداوند بلند پايه بزرگ است و بس.

(حضار) از توقيع شريف نسخه برداشته و از نزد او بيرون رفتند و چون روز ششم شد، به سوي او بازگشتند، و ديدند نزديک است جان به جان آفرين تسليم کند، به وي گفتند: جانشين شما کيست؟ فرمود: خدا را مشيّتي است که خود انجام خواهد داد. اين مطلب را گفت و درگذشت، و آخرين سخني که از او شنيده شد، همين بود. خداوند متعال او را رحمت کند.»

منابع:
الاحتجاج/ ج2/ ص478
کمال الدين/ ح2/ ص516/حديث44
الغيبة/ ص395/ حديث365
بحار الانوار/ج51/ص 360/ حديث7
بحار الانوار/ج2/ص 151/ حديث1
بحار الانوار/ج53/ص 318
اعلام الوري/ ص417
الخرايج/ ص1129
عقيدة الشيعه/ ص48